Nếu nhắc đến những con đường đắt nhất hành tinh, các bạn sẽ hình dung tới điều gì? Phải chăng là những con đường xa hoa, thi công cầu kỳ hay giữ kỷ lục về độ dài… Thực tế không phải như vậy và những con đường đó cũng chẳng nằm ở đâu xa xôi, mà ngay chính tại Việt Nam, tại thủ đô Hà Nội. Sở dĩ những con đường như vậy yêu cầu số vốn khủng khiếp là bởi chi phí giải phóng mặt bằng siêu lớn, điều cũng khá dễ hiểu ở một nơi được gọi là tấc đất, tấc vàng như Hà Nội.
Hôm nay hãy xem những con đường thủ đô đắt giá tới đâu và nếu so sánh với những con đường khác của thế giới thì sao.
Đường Láng – Hà Nội, Việt Nam
Chúng ta sẽ mở đầu danh sách những con đường đắt giá nhất hành tinh bằng một cái tên quen thuộc đường Láng tại Hà Nội. Không biết bao nhiêu người đã từng trải qua cảm giác tắc đường trên chính đường Láng. Thực tế thì con đường này mới nằm trên đề xuất, vì vừa qua mới được Sở Giao thông vận tải Hà Nội đưa ra phương án với Ủy ban nhân dân thành phố, nhằm đề xuất chủ trương đầu tư mở rộng đường vành đai 2, đoạn từ Ngã Tư Sở đến Cầu Giấy.
Theo đó đoạn đường Láng, 3,8 km, từ Ngã Tư Sở đến Cầu Giấy mà nhiều người tưởng như dài 38 km trong giờ tan tầm sẽ được đầu tư và mở rộng ở cả dưới thấp và trên cao, nối dài với tuyến đường trên cao Vĩnh Tuy – Ngã Tư Sở đang khai thác bây giờ.
Với đoạn đường trên cao, dự kiến mặt cắt chiều rộng lên đến 19m tương tự đường dưới thấp hiện tại với tổng mức đầu tư dự kiến hơn 3.800 tỷ đồng. Còn đoạn đường Láng ở dưới thấp sẽ mở rộng lên đến 53,5 m gấp đôi bây giờ với con số là 17.241 tỷ đồng để làm đoạn đường 3,8 km ở dưới thấp. Tính ra mỗi mét đường Láng mở rộng có giá gần đến 4,54 tỷ đồng hay mỗi km đường mở rộng khoảng 4.540 tỷ đồng. Đây sẽ là những con số phá vỡ mọi kỷ lục trước đó và biến đoạn đường này trở thành con đường đắt giá nhất hành tinh theo từng mét và từng km.
Để so sánh một cách dễ hình dung, người ta đã liên tưởng đoạn đường Láng này với dự án cao tốc Quảng Ngãi – Hoài Nhơn, với tổng số vốn đầu tư cũng hơn 20.000 tỷ đồng. Đây là dự án có vốn đầu tư lớn nhất trong số 12 dự án thành phần cao tốc Bắc Nam phía đông. Tổng chiều dài của dự án này là 88 km chứ không phải chỉ gần 4 km như đoạn đường Láng vừa nêu.
Như đã nói vấn đề giải phóng mặt bằng là yếu tố khiến giá cả xây dựng đội lên một cách khủng khiếp như vậy. Người ta tính toán rằng, có đến 96,8% kinh phí tương đương với 16.700 tỷ đồng chỉ dành nguyên cho công tác giải phóng mặt bằng. Chỉ còn lại khoảng hơn 3% tức là 541 tỷ đồng cho xây lắp. Điều đó khiến một con đường chỉ kéo dài gần 4 km mà tiêu tốn tới hơn 17.000 tỷ đồng để xây dựng.
Nhưng cần phải nhắc lại, đây mới chỉ là đề án và con đường này nếu được phê duyệt kế hoạch sẽ là con đường đắt giá nhất hành tinh sau này. Còn ở hiện tại, những con đường danh giá nhất hành tinh có mức giá khiêm tốn hơn nhưng cũng chỉ là khiêm tốn hơn một chút mà thôi.
Hoàng Cầu – Voi Phục, số 1 thủ đô hiện nay
Khi dự án mở rộng đường Láng chưa hoàn thành, con đường đắt giá nhất hành tinh hiện nay nằm cách đó không xa đó là Hoàng Cầu – Voi Phục. Cuối năm 2017, dự án vành đai 1 đoạn Hoàng Cầu – Voi Phục đã được phê duyệt với tổng mức đầu tư gần 7.200 tỷ đồng. Tuyến đường này có chiều dài khoảng 2,27 km mặt cắt ngang ngang 60 m và có 6 làn đường. Hai cầu vượt tại các nút Giảng Võ – Láng Hạ và Nguyễn Chí Thanh – Đê La Thành.
Do đi qua địa bàn siêu đông dân cư thuộc vùng lõi của Hà Nội nên dự án này phải di dời tới 2300 hộ, khiến chi phí giải phóng mặt bằng đội lên khủng khiếp. Chi phí xây dựng của dự án này là 628 tỷ đồng nhưng mà giải phóng mặt bằng thì hơn 5.800 tỷ đồng. Theo tính toán trung bình, mỗi mét mặt đường trên tuyến Hoàng Cầu – Voi Phục có tổng chi phí hơn 3,1 tỷ đồng. Đây đang là tuyến đường đắt giá nhất hành tinh nằm tại thủ đô Hà Nội.
Nhưng điều đáng nói là dự án cũng chỉ đang trong quá trình triển khai chứ chưa hoàn thành, vì vấn đề nan giải nhất cũng tiếp tục là giải phóng mặt bằng. Ban đầu dự án được kỳ vọng hoàn thành vào cuối năm 2020, nhưng đến giờ thì vẫn chưa xong. Giờ đây, kế hoạch được kỳ vọng là thông xe vào đầu năm 2025 ,dù vậy đây cũng vẫn chỉ là kế hoạch dự kiến và chưa rõ có thể hoàn thành hay không.
Trước đó, chúng ta cũng có những con đường ở thủ đô nằm trong danh sách đắt nhất hành tinh với giá trị cả tỷ đồng mỗi mét thi công và tổng chiều dài của con đường chỉ vài trăm mét. Ví dụ tháng 2 năm 2008, vành đai 1 đoạn Kim Liên – Xã Đàn đã chính thức được thông xe. Tuyến đường có chiều dài là 550 m tổng mức đầu tư là 773 tỷ đồng.
Lúc đó, nơi đây được mệnh danh là tuyến đường đắt nhất hành tinh với chi phí trung bình là 1,41 tỷ đồng cho 1 mét đường. Tuyến đường này rộng 45 m, mỗi bên có bốn làn xe chạy. Sau khi đi vào hoạt động, tuyến đường đã góp phần giải quyết tình trạng ún tắc khu vực nút giao Xã Đàn – Ô Chợ Dừa và giảm áp lực giao thông trên các tuyến La Thành – Hoàng Cầu. Ai đã từng đi qua tuyến đường cũ thì mới thấy tuyến đường mới tuyệt vời như thế nào.
3 năm sau, đoạn đường Ô Chợ Dừa – Hoàng Cầu dài 547 m cũng được khánh thành với tổng mức khoảng 800 tỷ đồng, chi phí tăng lên khoảng 1,5 tỷ đồng mỗi mét, nhỉn hơn một chút so với tuyến Kim Liên – Xã Đàn.
Tiếp đó thì phải kể đến đường Ngyễn Văn Huyên, được thông xe kỹ thuật vào năm 2015, tổng mức đầu tư 969 tỷ đồng. Trong đó chi phí đền bù giải phóng mặt bằng lên đến hơn 680 tỷ đồng và xây lắp là hơn 79 tỷ đồng. Chiều dài của toàn tuyến là 566 m.
Gần đây hơn có thể kể đến đường Trường Chinh có chiều dài là 2,2 km được khởi công mở rộng vào tháng 10 năm 2013 với tổng mức đầu tư là 2.560 tỷ đồng tương ứng khoảng 1,5 tỷ đồng trên mỗi mét đường. Đoạn Trường Chinh đi thì rất là thích, có quy mô 5 làn xe mỗi chiều, cùng với đường trên cao dành riêng cho ô tô. Để mở rộng tuyến đường này, Hà Nội đã thu hồi hơn 166.000 m vông đất, bao gồm 618 hộ dân và 34 cơ quan thuộc các quận Đống Đa và Thanh Xuân. Đây cũng là một dự án rất phức tạp và tốn nhiều thời gian.
Và cũng không thể không nhắc đến dự án đường Trần Khát Chân đoạn từ Ô Đông Mác đến Nguyễn Khoái, dài 570 m được khánh thành vào năm 2016. Tổng mức đầu tư của con đường này là 1.139 tỷ đồng Tức là gần 2 tỷ đồng mỗi m vuông ở thời điểm khánh thành. Đường Trần Khát Chân được coi là con đường đắt giá nhất thủ đô và hiện cũng đang là con đường đắt giá nhất hoạt động.
Nhìn chung, những con đường đắt nhất thế giới tại Hà Nội cứ liên tục được khánh thành năm này qua năm khác. Sẽ có những dự án mới, dự án sau đắt đỏ hơn dự án trước do thời cuộc và giá trị đồng tiền. Từ đó những kỷ lục mới cứ thế được thiết lập.
Nhưng nếu nhìn trên bình diện thế giới thì sao? Những con đường vốn được mệnh danh là đắt giá nhất hành tinh nằm ở Hà Hội kia so với thế giới thì sao? Có một thực tế rằng, để tìm ra những con số thống kê cụ thể và những con đường đắt nhất hành tinh so với Hà Nội là điều không dễ dàng và số liệu không phải lúc nào cũng công bố một cách cụ thể.
Cao tốc Kampala, Uganda
Nhưng theo một số trang thống kê uy tín, con đường nổi tiếng gần đây về sự đắt đỏ được nhắc đến là đường cao tốc Kampala tại Uganda một quốc gia ở Đông Phi. Hãy cùng tham khảo một vài số liệu về con đường này mà truyền thông thế giới đã mô tả là cực kỳ đắt đỏ. Con đường này có có chiều dài 51 km với tổng chi phí đầu tư là 476 triệu đô la Mỹ, như vậy chi phí trung bình trong 1 km đường này là 9,3 triệu đô la Mỹ, tương đương hơn 230 tỷ đồng.
Như vậy con số này vẫn còn khiêm tốn so với những con đường 500 m, 600 m đã được thi công ở Hà Nội được đề cập trước đó, nơi mà mỗi con đường tiêu tốn khoảng gấp đến 10 lần như vậy.
Cao tốc Bar Boljare, Montenegro
Ở châu Âu, người ta nhắc đến một con đường gây sốt về sự đắt đỏ tại Montenegro cách đây vài năm, đó là dự án cao tốc Bar cho đến Boljare kéo dài khoảng 169,2 km được thi công bởi các nhà thầu Trung Quốc. Trong số này, đoạn đường từ Smokovac đến Mateševo kéo dài khoảng 40 km là phần quan trọng nhất, đắt đỏ nhất với chi phí là 873 triệu đô la Mỹ.
Sở dĩ nó tiêu tốn nhiều tiền như vậy là bởi các nhà thầu Trung Quốc vừa phải xây cầu vừa phải xây hầm trên nền địa hình đầy phức tạp của Montenegro. Trung bình 1 km của đoạn cao tốc này tiêu tốn đến hơn 21,8 triệu đô la Mỹ. So với những con đường cao tốc thì đó là chi phí vô cùng lớn.
Nhưng thực tế con số này cũng chưa thể bằng những con đường ở nội đô Hà Nội vì mỗi km có thể tiêu tốn gấp đôi chi phí như vậy.
Đường ven biển Réunion
Và phải kể đến một con đường siêu đắt bậc nhất hành tinh cũng không thể bỏ qua con đường ở ven biển Réunion, một hòn đảo nằm ngoài Ấn Độ Dương và thuộc Pháp. Tại đây một con đường ven biển dài 12,4 km đã được thi công với chi phí tiêu tốn khoảng khoảng 2,73 tỷ đô la Mỹ, tức là trung bình 1 km của tuyến đường này tiêu tốn 220 triệu đô la Mỹ. Chi phí xây dựng quy ra tiền Việt khoảng 5.600 tỷ đồng.
Hãy tạm thử so sánh với đường Láng thì sao, với đường Láng thì con số này cũng chưa thấm vào đâu cả. Đến nay dự án ở Réunion kia mới thông xe được một chiều. Khi hoàn thành nó sẽ là con đường đẹp bậc nhất hành tinh và cũng là con đường giá trị bậc nhất với cảnh quan siêu ấn tượng trên biển Ấn Độ Dương.
Nhưng nếu kế hoạch mở rộng đường Láng đi vào hoạt động nó sẽ soán ngôi con đường đắt đỏ nhất ở xa xôi bên ngoài Ấn Độ Dương và thay vì ngắm Ấn Độ Dương thì hãy ngắm sông Tô Lịch.
Tất nhiên đó chỉ là những con số mà chúng ta ước tính tương đối dựa vào một số nguồn thống kê được công khai, có thể đâu đó trên hành tinh vẫn còn những con đường có giá trị khủng khiếp đang được xây dựng. Nhưng ít nhất dựa vào những gì chúng ta được tiếp cận, có thể nói những con đường ở Hà Nội đang được xứng danh là những con đường trải đầy tiền bạc, vì nó là những con đường đắt đỏ bậc nhất, đặc biệt về chi phí giải phóng mặt bằng.
Sẽ không ngạc nhiên khi con đường mới tiếp tục được xây dựng, dù ngắn thôi nhưng sẽ là những con đường mang danh đắt bậc nhất hành tinh tại thủ đô Hà Nội
