Tiểu thuyết võ hiệp Kim Dung trở nên hấp dẫn với độc giả hay những người chỉ xem phim là bởi chính những bí kíp võ công danh bất hư truyền được ông sáng tạo ra. Những bí kíp võ công thượng thừa rất khó để luyện không chỉ đòi hỏi trí thông minh, khả năng kiên trì mà còn cần cái duyên mới có thể thành công. Hay có những bí kíp mà chỉ cần may mắn kỳ ngộ là đã có thể rèn luyện, trở thành cao thủ võ lâm hùng bá thiên hạ.
Nhưng tựu chung lại tất cả cần phải có duyên kỳ ngộ mới có thể học được, bởi cả võ lâm chỉ vài người có thể luyện thành. Có những người dành cả đời đi tìm còn không thể tìm ra, nhưng có những người chỉ vô tình thôi cũng có thể thấy được bí kíp được cất giấu cả trăm năm.
Dương Quá
Nhắc đến những người may mắn nhất, có duyên với võ học nhất trong tiểu thuyết Kim Dung chắc chắn không thể không kể đến Dương Quá, dù cho thoạt nhìn anh có một cuộc đời với rất nhiều biến cố. Dương Quá là con trai duy nhất của Dương Khang và Mục Niệm Từ. Tên của chàng là do Quách Tĩnh đặt vì khi chàng ra đời thì Dương Khang đã mất, với mong muốn khi lớn lên chàng sẽ sửa lại các sai lầm của cha.
Chàng được mô tả là người có cặp mắt sáng ngời, tính tình thông minh, cổ quái, có nhiều mưu mẹo. Khi còn niên thiếu Dương Quá có hai cha nuôi là Âu Dương Phong và Quách Tĩnh. Âu Dương Phong khi gặp Dương Quá trong lúc thần trí điên khùng, quên hết quá khứ, khi được Dương Quá cưu mang nên đã ép cậu gọi mình là cha, truyền dạy nhiều chiêu thức Cáp Mô Công.
Sau đó Dương Quá được Quách Tĩnh tìm thấy và nhận nuôi, Quách Tĩnh thuyết phục Dương Quá đến núi Trung Nam, gia nhập làm môn đồ của Trường Xuân Chân Nhân. Mặc dù là đệ tử của Toàn Chân Giáo nhưng vì bất mãn với sư phụ lòng dạ hẹp hòi là Triệu Chí Kính, lại chịu đủ dày vò hành hạ nên sau khi trót đánh gục một sư huynh đồng môn, Dương Quá trốn khỏi Toàn Chân Giáo, sau đó đi lạc vào Cổ Mộ và gặp được Tiểu Long Nữ và bái nàng làm sư phụ, tuy vậy gọi là Cô Cô chứ không xưng sư đồ.
Tiểu Long Nữ lúc này 18 tuổi còn Dương Quá là 14 tuổi, đã học được rất nhiều võ công trong đó phải kể đến Ngọc Nữ Tâm Kinh. Ngọc Nữ Tâm Kinh được mô tả là cực kỳ lợi hại, khắc chế hết mọi võ công của Toàn Chân Giáo, khi luyện thành Ngọc Nữ Tâm Kinh sẽ có một nội lực thâm hậu. Ngọc Nữ Tâm Kinh đa phần là kiếm pháp, cần một người sử dụng Toàn Chân kiếm pháp, một người dùng Ngọc Nữ kiếm pháp tạo thành Song Kiếm Hợp Bích – Ngọc Nữ Tố Tâm kiếm pháp.
Dương Quá và Tiểu Long Nữ khi luyện thành mấy chiêu Song Kiếm Hợp Bích này hai người đã hạ được Kim Luân Pháp Vương và Công Tôn Chỉ, hai cao thủ tuyệt đỉnh chốn võ lâm, oai chốn giang hồ.
Có lẽ sau mỗi biến cố lớn trong cuộc đời của vị Thần Điêu, anh lại vô tình tìm ra một bí kíp võ công vô địch thiên hạ. Trong một lần gặp gỡ con gái đầu của Quách Tĩnh là Quách Phù, chàng đã bị cô chặt mất cánh tay phải, kể từ đó anh lang bạt khắp chốn rồi cuối cùng may mắn gặp được Thần Điêu, là một con chim thần biết võ công, hiểu tiếng người, cũng là người bạn của Độc Cô Cầu Bại
Kế đó chàng theo Thần Điêu xuống núi chữa trị vết thương và học võ công. Sau này, khi mà võ công đã dần tiến bộ, Thần Điêu đã đưa chàng xuống mộ của Độc Cô tiền bối và tại đây chỉ cho chàng vị trí của những thanh kiếm của Độc Cô Cầu Bại được chôn. Qua đó học được triết lý kiếm thuật Độc Cô Cửu Kiếm, được coi là triết lý đặc sắc của đạo gia, đề cao việc sử dụng kiếm thuật một cách linh hoạt.
Người luyện kiếm pháp này sẽ trở thành một cao thủ kiếm khách có thể phá giải hết tất cả võ học trong thiên hạ, luyện đến cảnh giới cuối cùng có thể dùng bất cứ thứ gì làm kiếm đạt tới cảnh giới vô chiêu thắng hữu chiêu. Dương quá cũng theo đó mà luyện tập, sau này được phong là Thần Điêu Đại Hiệp.
Viên Thừa Chí
Một người cũng vô tình tìm ra một thanh bảo kiếm lợi hại khác chính là Viên Thừa Chí. Viên Thừa Chí là con trai Viên Sùng Hoán vốn là danh tướng chống Mãn thời Minh. Viên Sùng Hoán bị cáo buộc tư thông với ngoại phiên và bị Chu Do Kiểm tức Minh Tư Tông Sùng Trinh hoàng đế xử tử. Thừa Chí được bảo vệ tính mạng, thoát khỏi sự truy lùng gắt gao của An Kiếm Thanh và Tào Công Công khi còn nhỏ và được đưa đến núi Hoa Sơn và được Mục Nhân Thanh truyền thụ võ nghệ.
Trên núi Hoa Sơn, Viên Thừa Chí tình cờ phát hiện ra Kim Xà Kiếm và Kim Xà Bí Kíp, di vật của Kim Xà Lang Quân Hạ Tuyết Nghi sau khi mất để lại và học được kiếm thuật thật sự của Hạ Tuyết Nghi. Từ đó chàng dần trở thành một đại cao thủ trong giang hồ.
Đoàn Dự
Trong Thiên Long Bát Bộ, nhiều nhân vật có được võ công cái thế không phải do tu luyện mà nhờ vào kỳ duyên, đặc biệt điển hình trong đó là Đoàn Dự. Bởi vốn dĩ chàng không phải một người yêu thích võ học, mà chỉ là vô tình có được qua một lần ngã xuống núi và những hành động kỳ lạ của mình.
Đoàn Dự là một trong ba nhân vật chính của Thiên Long Bát Bộ, không chỉ là con của một vương gia Đại Lý mà anh ta còn là con nhà võ. Tính tình Đoàn Dự không ưa bạo lực, vốn chỉ thích đi ngao du sơn thủy, trên đường tìm song thân của Chung Linh, Đoàn Dự vô tình rơi vào Vô Lượng Sơn Động.
Trong Vô Lượng Sơn Động, Đoàn Dự phát hiện ra một bức tượng ngọc bích của một mỹ nhân có nhan sắc tuyệt mỹ. Vì đem lòng ngưỡng mộ trước vẻ đẹp của Thần Tiên Tỷ Tỷ là cách mà anh ta gọi bức tượng. Đoàn Dự đã vái lạy 1.000 cái. Cũng nhờ hành động chẳng giống ai này, Đoàn Dự đã có được hai bí kíp võ công thượng thừa là Lăng Ba Vi Bộ và Bắc Minh Thần Công, hai bí kíp này đều là những môn võ công của Tiêu Dao phái.
Lăng Ba Vi Bộ là khinh công độc môn của Tiêu Dao phái do Tiêu Dao Tử sáng tạo ra, ông đã truyền lại võ công cho Vô Nhai Tử đệ tử của mình. Sau này Vô Nhai Tử đến ẩn cư trong Vô Lượng Sơn Động và trước khi rời khỏi đây, ông đã đem Lăng Ba Vi Bộ và Bắc Minh Thần Công giấu trong tấm bồ đoàn trước bức tượng ngọc bích.
Đoàn Dự nhờ học được Lăng Ba Vi Bộ mà từ một người võ công kém cỏi nhưng khi gặp nguy hiểm vẫn có thể dễ dàng thoát thân. Cùng với Lăng Ba Vi Bộ, Đoàn Dự còn phát hiện ra một môn nội công thượng thừa của Tiêu Dao phái là Bắc Minh Thần Công. Đây là một môn võ công có thể hút nội lực của người khác làm của mình. Môn võ này được thể hiện dưới 36 bức hình vẽ cùng các yếu quyết, bộ vị, huyệt đạo và cách tu luyện.
Đoàn Dự mới chỉ học được trang đầu tiên của cuốn bí kíp luyện Bắc Minh Thần Công thế nhưng nhờ môn võ này mà Đoàn Dự đã hút được nội công của rất nhiều cao thủ, đặc biệt có đại cao thủ Cưu Ma Trí và trở thành một người có nội lực thâm hậu vô cùng.
Hư Trúc
Người anh em kết nghĩa huynh đệ vào sinh ra tử với Đoàn Dự là Hư Trúc cũng là một nhân vật có nhiều cơ duyên nhất truyện Kim Dung. Vốn là một hòa thượng chùa Thiếu Lâm, ngoại hình xấu trai, mắt to mũi lớn, tai vểnh mồm rộng, trán dồ mi đậm, tướng mạo rất thô kệch nhưng tâm tính hiền lành, tốt bụng..
Hư Trúc đã vô tình giải được một bàn cờ vây tên gọi “Trân Long kỳ trận”, 10 năm chưa ai giải được, vì thế nên đã được Vô Nhai Tử, chưởng môn của phái Tiêu Dao truyền 70 năm công lực cả đời của ông. Sau này, vì lòng nhân từ Hư Trúc đã giải cứu 1 cô bé từ Quần Tiên Đại hội mà không biết đó chính là Thiên Sơn Đồng Lão khét tiếng tàn ác. Được Đồng Lão cưỡng ép học võ công thượng thừa, học phép thi triển và hoá giải Sinh tử phù và cũng bị ép phá giới rất nhiều.
Mặc dù xuất thân là một người có võ công kém cỏi nhưng sau bước đường phiêu lưu với rất nhiều kỳ duyên, vị hòa thượng này chẳng những có được một thân võ công thượng thừa, nắm giữ nhiều quyền lực mà còn phát hiện lai lịch không hề đơn giản của mình.
Trương Vô Kỵ
Có lẻ điểm chung trong bộ 3 Xạ Điêu Tam Khúc Truyện của Kim Dung luôn phải có một nhân vật có kỳ duyên với võ học mà vô tình tìm ra một bí kiếp nào đó và ở Ỷ Thiên Đồ Long Ký không ai khác ngoài nam chính Trương Vô Kỵ.
Trương Vô Kỵ là con trai Trương Ngũ Hiệp Trương Thúy Sơn và Ân Tố Tố, cô chính là con gái của Bạch Mi Ưng Vương Ân Thiên Chính nên Trương Vô Kỵ cũng chính là cháu ngoại của ông ta. Lúc mới sinh ra Trương Vô Kỵ đã sống trên Băng Hỏa đảo cùng với cha mẹ và nghĩa phụ Kim Mao Sư Vương Tạ Tốn. Cái tên Vô Kỵ được Tạ Tốn đặt theo tên đứa con đã bị Hỗn Nguyên Phích Lịch Thủ Thành Khôn giết khi vừa mới chào đời.
Cuộc đời của Trương Vô Kỵ trải qua nhiều trăm đắng ngàn cay, từ nhỏ đã phải chứng kiến cái chết của cả cha và mẹ, sau đó lại bị trúng Huyền Minh Thần Chưởng của Huyền Minh nhị lão tưởng như chết đi sống lại. Được Trương Tam Phong tìm mọi cách cứu chữa nhưng không thể nào giải hết được chất độc trong người.
Vô Kỵ từ nhỏ sinh ra trên Băng Hỏa đảo đã tỏ ra là một cậu bé chăm chỉ và ham học hỏi, lại có một tấm lòng nhân nghĩa và rộng lượng. Ở trên Băng Hỏa đảo, Vô Kỵ được cha dạy một vài đường quyền cơ bản của phái Võ Đang, được Tạ Tốn truyền thụ khẩu quyết của các môn võ công cao cường, trong đó có cả Thất Thương Quyền.
Bước ngoặt trong hành trình võ công của Trương Vô Kỵ là khi chàng vô tình tìm được bí kíp Cửu Dương Chân Kinh, từ đó Vô Kỵ luyện theo và có được nội công của Cửu Dương Thần Công hùng hậu bậc nhất. Quá trình tìm ra Cửu Dương Thần Công cũng là một sự tình cờ khi đang phải chạy trốn kẻ thù, chàng vô tình chui vô một hang đá. Lúc này lại đang bị trúng hàn độc, nghĩ rằng cũng chẳng sống được bao lâu nữa nên ở lại luôn trong đó. Ai ngờ đó lại là bước ngoặt
Trong hang đá không chỉ có mình cậu mà còn có một con vượn trắng khổng lồ, vô tình sờ vào bụng nó thấy có vật gì bên trong bụng. Chàng giúp lấy nó ra, không ngờ lại là bí kíp Cửu Dương Thần Công cả thiên hạ đi tìm. Vốn dĩ rất ít người có thể tu luyện theo bí kíp này, nhưng trúnh hàn độc lại có phần may mắn khi nó giúp chàng cân bằng âm dương trong cơ thể tu luyện và thế là cậu thực sự có thể luyện thành công.
Sau này nhờ có Cửu Dương Thần Công hộ thể cùng với hiểu biết về y sinh trong quá trình được chữa hàng độc, Vô Kỵ đã học được đến tầng thứ bảy của tâm pháp thượng thừa Càn Khôn Đại Na Di uy trấn của Minh Giáo không chút khó khăn. Có lẽ cũng vì sự hiểu biết của mình mà chàng không cố gắng để luyện hết tất cả các tầng của Càn Khôn Đại Na Di.
Sau này Vô Kỵ được tôn sư Trương Tam Phong truyền thụ hai tuyệt kỹ võ công mà ông vô cùng tâm đắc là Thái Cực Quyền và Thái Cực Kiếm với yếu chỉ lấy nhủ để chế cương, lấy tĩnh để chế động, lấy tròn để chế vuông, đồng thời được Trương Tam Phong chỉ điểm thêm về những điều thâm sâu bí ảo trong võ học.
Cũng nhờ Cửu Dương Thần Công Trương Vô Kỵ dù thiên phú không bằng Trương Thúy Sơn đã học được Thái Cực Quyền và Thái Cực Kiếm. Cũng có thể nói dù thiên phú không cao, nhưng do tinh thông Cửu Dương Thần Công đã phần nào giúp Trương Vô Kỵ có được sự lĩnh ngộ trong võ học cực cao.
Có thể thấy cuộc đời của Trương Vô Kỵ trải qua rất nhiều biến cố nhưng do có nhiều kỳ duyên cùng với ngộ tính của mình Vô Kỵ đã lần lượt học được nhiều môn tuyệt học thượng thừa không những trở thành giáo chủ Minh Giáo được mọi người nể phục mà đến cuối truyện Ỷ Thiên Đồ Long Ký Vô Kỵ đã trở thành một người có một thân võ công cái thế, được mọi người suy tôn làm Minh Chủ Võ Lâm thống lãnh quần hùng.
