Phái Cái Bang – Thiên hạ đệ nhất bang hội trong kiếm hiệp Kim Dung

Đối với những thế hệ 8x và 9x, những bộ tiểu thuyết võ hiệp như Anh Hùng Xạ Điêu, Tiếu Ngạo Giang Hồ hay Thiên Long Bát Bộ luôn là những tác phẩm gối đầu giường trong tuổi thơ của mỗi người.

Vấn đề thân phận con người, vấn đề thị phi thiện ác, vấn đề oan nghiệt của định mệnh, vấn đề quốc gia, cái cách xã hội trong từng tác phẩm của Kim Dung xây dựng, dựa trên từng môn phái đã mang đến một cái nhìn vô cùng đặc sắc, nhưng cũng đầy mới mẻ cho bất cứ ai dẫu là fan trung thành hay chỉ là những người qua đường của dòng series kiếm hiệp này.

Trong đó nổi bật nhất phải nói đến hệ thống môn phái, bất cứ anh hùng hào kiệt nào muốn trở thành bá chủ võ lâm, đều phải trang bị cho mình một môn phái với những chiêu thức có một không hai như Minh Giáo, Tinh Túc, Tiêu Giao. Trong số đó Cái Bang có lẽ là môn phái nổi bật nhất, khi không chỉ góp mặt trong toàn bộ tác phẩm của Kim Dung, mà nó còn sở hữu cho mình một danh xưng rất mỹ miều “Thiên Hạ Đệ Nhất Bang phái“.

Lịch sử của Cái Bang

Có thể nói là đã từ rất lâu đời, danh xưng Thiên Hạ Đệ Nhất Bang không phải tự nhiên mà có, nhờ tinh thần quật cường và nhân số đông đảo, phái này luôn chiếm một vị trí đáng kể trong võ lâm Trung Nguyên. Danh tiếng trên giang hồ của Cái Bang lừng lẫy hàng trăm năm, nhân tài “ngọa hổ tàng long” thời nào cũng có, trong 4 bể đông tây nam bắc nơi nào có ăn xin nơi đó có Cái Bang. Những đệ tử trong bang thương yêu giúp đỡ lẫn nhau, chia sẻ mọi thứ tạo nên một khối thống nhất, luôn theo phò chính nghĩa.

Cái Bang là bang hội tập trung những tên ăn mày hành khất có rất đông hội viên, thường khoảng trên dưới vài chục ngàn người, thanh thế cực kỳ to lớn. Cái Bang nổi tiếng với việc đi xin, hành khất khắp nơi nên hình ảnh của họ cũng thường gắn liền với những chiếc túi đi ăn xin. Các đệ tử Cái Bang thường được chia theo đẳng cấp, mới gia nhập sẽ là cấp 1 hay đệ tử 1 túi, rồi từ từ theo công lao và thời gian mà thăng lên từ từ 2 3 4, cao nhất là các trưởng lão 8 9 túi, rồi trên nữa là phó bang chủ và bang chủ.

Bang chủ Cái Bang thường là người rất được quân hùng trọng vọng vì là người nằm trong tay sinh mệnh của hàng vạn đệ tử. Người có thể chi phối hầu hết các lực lượng võ lâm chính phái, cùng với phái Thiếu Lâm lãnh tụ võ lâm Trung Nguyên, một bên được ví với Thái Sơn, còn một bên là Bắc Đẩu của võ lâm.

Trong lịch sử, Cái Bang đã chịu nhiều gian khổ nhưng không quên mục tiêu của mình là tôn vinh chữ nghĩa và giúp người khó khăn. Vì vậy, Cái Bang trở thành một môn phái gần gũi với người dân nghèo và trở thành trung tâm của bách đạo, dựa trên nền tảng sức mạnh của dân chúng. Tất cả 13 thành đều là lãnh địa của Cái Bang, dù cho đi đến đâu thì cũng có thể thấy ăn mày và trong số những ăn mày đó đa phần đều là môn đồ của Cái Bang.

Phần lớn đệ tử của Cái Bang đã làm cho Cái Bang trở thành môn phái mạnh nhất, Cái Bang được coi là tai mắt của thiên hạ. Trong vô số những môn phái của giang hồ thì Cái Bang là môn phái có thế mạnh về tin tức nhất, tất cả những thu nhập của Cái Bang đều dựa vào việc ăn xin, nhưng việc ăn xin này là do bất hạnh hay vì miếng ăn đơn thuần Mục đích ăn xin của Cái Bang là kết bạn và cuối cùng là ra tay nghĩa hiệp.

Các đệ tử của Cái Bang có quyền học võ của bất kỳ môn phái nào hay có thể được bang chủ truyền dạy võ công, nhưng cái bang có hai môn thần công trấn phái là Hàng Long Thập Bát Chưởng và Đả Cẩu Bổng Pháp. Hai môn võ này được truyền tụng đời đời, các bang chủ chấp chưởng đại quyền đều phải biết hai môn công phu này.

Hàng Long Thập Bát Chưởng có thể không biết, nhưng nhất định phải thông thạo 36 chiêu Đả Cẩu Bổng Pháp, suốt các đời bang chủ của Cái Bang luôn phải lãnh đạo bang chúng hành hiệp trượng nghĩa, cứu khổ phò nguy, đối phó ngoại xâm nội phản, chống lại các thế lực ác độc của võ lâm. Trong đó nổi tiếng nhất là Hồng Thất Công, bang chủ đời thứ 18 của Cái Bang, người đã đạt đến cảnh giới của hai loại võ công trên.

Theo lời kể của Hồng Thất Công thì Cái Bang có lịch sử khá lâu đời, khoảng vào thời nhà Đường sau khi Thiếu Lâm khai môn lập phái. Vị tổ sư mở bang sáng lập bang phái cùng với 18 chiêu thức Hàng Long Thập Bát Chưởng. Còn Đả Cẩu Bổng Pháp thì chưa được hoàn thiện, truyền qua từng đời thì tới đời thứ 3, vị bang chủ này thêm vào thành 36 chiêu Đả Cẩu Bổng Pháp hoàn chỉnh, được nối nghiệp qua nhiều đời.

Nhưng thời cực thịnh của Cái Bang mà được nhớ nhất chính là từ lúc Tiêu Phong tiếp nhiệm. Ông là vị bang chủ được đánh giá là tài ba nhất của Cái Bang với bao nhiêu công trạng to lớn lập được cho võ lâm Trung Nguyên và triều đình đại Tống. Bản thân Tiêu Phong cũng được đánh giá là người tài đức vẹn toàn, không chỉ giỏi về võ công, Tiêu Phong được giang hồ kính trọng vì có sĩ khí lớn. Tiêu biểu là anh đã sẵn sàng tự vẫn trên Nhạn Môn Quan chỉ để đổi lấy hòa bình cho hai dân tộc mà mình gắn bó.

Lực lượng Cái Bang dưới trướng Tiêu Phong lúc đó rơi vào khoảng hơn 60 vạn người, tiếc thay anh hùng thì thường bị trời ghen ghét. Sau này khi Tiêu Phong đoản mạng, lập tức Cái Bang như rắn mất đầu, chẳng còn oai phong lẫm liệt như xưa. Mãi cho tới khi Hồng Thất Công nắm quyền mới có thể khôi phục phần nào uy danh lừng lẫy của Cái Bang như trước đây.

Sau Hồng Thất Công là Hoàng Dung, vị bang chủ nữ đầu tiên của Cái Bang từ khi mở bang, người thứ hai là Sử Hồng Thạch cũng đã lập nhiều đại công, tạo dựng thanh thế cho Cái Bang trên giang hồ. Rồi sau đó là Lỗ Hữu Cước, Gia Luật Tề thay nhau tiếp nhiệm, qua nhiều năm, Cái Bang càng lúc càng suy vi. Cho đến thời của Sử Hỏa Long thì Hàng Long Thập Bát Chưởng thất truyền, còn Cái Bang chỉ là một bang hội hạn hai trên giang hồ

Qua nhiều năm, cơ chế của Cái Bang có đôi chút thay đổi. Thời Bắc Tống, ngoài tứ đại trưởng lão Cái Bang còn có hai vị trưởng lão là Truyền Công, Chấp Pháp. Qua đời Nam Tống, các vị trưởng lão lại chia ra 2 phe: Áo Dơ (Ô Y), Áo Sạch (Tịnh Y) và cũng chỉ còn 4 vị. Đến thời Nguyên Minh chỉ còn 2 vị lãnh đạo cao nhất là Trưởng Bát Long Đầu và Trưởng Bảng Long Đầu cùng tên Chấp Pháp.

Võ công

Ưu điểm của võ công Cái Bang là tính thực dụng và thực chiến cao, không duy trì giữ gìn lễ nghi và lề thói như những môn phái khác của bách đạo. Võ công của Cái Bang chuyên đánh lạc hướng đối phương nên thoạt nhìn nó có vẻ lén lút và hèn hạ, thế nhưng ẩn bên trong đó là những triết lý của những bậc thầy không màng tới thế sự. Võ công Cái Bang không ảo diệu thâm thúy.

Trong các loại võ công, võ công Cái Bang chỉ có mấy ưu điểm được bổ sung mang tính lịch sử và truyền thống như Đả Cẩu Bổng Pháp hay Giáng Long Thập Bát Chưởng. Do đó, hầu hết những đệ tử đều bị nguy hiểm vì chạy theo lợi ích lớn mà từ bỏ thân thể mình.

Cái Bang chưởng pháp

Võ công tuyệt học của Cái Bang chưởng pháp là Hàng Long Thập Bát Chưởng còn gọi là Giáng Long Thập Bát Chưởng, môn võ công trấn phái của Cái Bang. Giáng Long Thập Bát Chưởng được xem là một trong ba chiêu thức lợi hại nhất của võ lâm, cùng sánh ngang với tuyệt kỹ võ học của Thiếu Lâm và Võ Đang.

Sau đây là tên 15 chiêu thức của Giáng Long Thập Bát Chưởng, 3 chiêu cuối của Giáng Long Thập Bát Chưởng tương truyền đã không còn hiện hữu trên giang hồ sau khi Hồng Thất Công rời Cái Bang mai danh ẩn tích. Các bang chủ về sau của Cái Bang không ai có thể luyện được 3 chiều này

• Thức thứ 01 – Kháng Long Hữu Hối: Hào thượng quẻ Càn, Thoán nói rằng “Kháng Long Hữu Hối, Doanh Bất Khả Cửu Dã”. Động tác bao gồm: hơi cong chân trái lên, cong cánh tay phải vào trong, chân phải đạp lên Càn vị, vẽ một vòng tròn bằng tay trái và đẩy lòng bàn tay phải ra ngoài. Đây là thức lợi hại nhất, cũng là tinh tuý của chưởng pháp, chiêu thức cực mạnh, bá lực đương thời được xem là vô địch, lợi hại ở chỗ xuất chiêu xong vẫn bảo lưu lại một phần lực, nhân lúc kẻ địch hấp hối thì bồi thêm một lần nữa.

• Thức thứ 02 – Phi Long Tại Thiên: Hào cửu ngũ quẻ Càn, Thoán nói rằng “Phi Long Tại Thiên, Đại Nhân Tại Dã”. Nhảy lên không trung, rồi tấn công từ trên cao, động thời hét lên một âm lớn để doạ đối thủ. Động tác bao gồm: nhảy lên và khuỵu gối xuống theo kiểu bay lên trời, tụ khí đan điền, đợi chân khí tăng lên, thả lỏng xương khớp, ý niệm đến huyệt Ngọc Chẩm ở giữa, rồi phóng chưởng kình về phí địch thủ theo ba hướng ngực và hai bên vai.

• Thức thứ 03 – Kiến Long Tại Điền: Hào cửu nhị quẻ Càn, Thoán nói rằng “Kiến Long Tại Điền, Đức Phi Thổ Dã, Kiến Long Tại Điền, Lợi Kiến Tại Nhân”. Chiêu này dùng để phòng thân được sử dụng trong không gian nhỏ, chuyển thủ làm công, có thể hoá giải thế lao của địch. Khi Kim Luân Pháp Vương đánh lén Dương Quá, Quách Tĩnh đã sử dụng chiêu này để bảo vệ Dương Quá, làm Kim Luân bị tổn thương ngược lại. Tuy nhiên, bản thân Quách Tĩnh cũng bị tổn thương nhẹ vì hoá giải thế công của Kim Luân.

• Thức thứ 04 – Hồng Tiệm Vu Lục: Hào cửu tam quẻ Tiệm, Thoán nói rằng “Phu Trưng Bất Phục, Ly Quần Sửu Dã. Phụ Dựng Bất Dục, Thất Kỳ Đạo Dã”. Chiêu này trọng điểm nằm ở khéo léo, giấu cái khéo léo trong vụng về, xuất chưởng làm kẻ địch khó tránh thân, chiêu thức dùng để đẩy lùi địch.

• Thức thứ 05 – Tiềm Long Vật Dụng: Hào sơ cửu quẻ Càn, Thoán nói rằng: “Tiềm long, vật dụng, dương tại hạ dã”. Chiêu này ẩn giấu bên trong chứ không phát ra ngoài, nhưng nếu kẻ địch dám tiến tới gần thì sẽ bị dính đòn. Động tác gồm: co hai ngón giữa và trỏ của bàn tay phải lại, nửa là quyền nửa là chưởng, đánh vào ngực đối phương, đồng thời tay trái nắm vào trong và đẩy từ trái sang phải, làm cho địch thủ khó né tránh. Đây là chiêu tấn công từ hai bên trái phải, khiến cho địch thủ không còn chỗ nào để tránh được.

• Thức thứ 06 – Lợi Thiệp Đại Xuyên: Xuất hiện nhiều lần trong các quẻ Đoạn Chiêm Từ, Đại Súc, Đồng Nhân,… “Đồng nhân vu dã, hanh. Lợi thiệp đại xuyên, lợi quân tử trinh”. Chiêu này dùng để đẩy lùi địch thủ, không cho địch thủ đến gần mình, là chiêu thức tự vệ. Khi xuất chiêu mặc dù vẻ bề ngoài nhìn tưởng bình thường, nhưng thực chất nội lực đang tích tụ mãnh liệt trong chưởng pháp.

• Thức thứ 07 – Xích Oách Chi Khuất: Hào cửu tam quẻ Càn, Thoán nói rằng: “Chung nhật càn càn, phản phúc đạo dã”. Hệ Từ Hạ nói rằng: “Xích oách chi khuất, dĩ cầu tín dã”. Động tác gồm: lùi lại rồi nghiêng người qua một bên, vung cả hai lòng bàn tay, chấp từ dưới lên rồi tấn công từ trên xuống.

• Thức thứ 08 – Hoặc Dược Tại Uyên: Hào cửu tứ quẻ Càn, Thoán nói rằng: “Hoặc dược tại uyên, tiến vô cữu dã”. Động tác gồm: giơ chân bước tới rồi hạ người xuống một cách nhẹ nhàng, tung chưởng lên bằng cả hai bàn tay, đánh hướng lên trên.

• Thức thứ 09 – Song Long Thủ Thủy: Nguồn gốc từ Kinh Phật. Nguyên văn chỉ nói rằng đây là chiêu thức dùng song chưởng, chứ không nói rõ có phải là Hàng Long Thập Bát Chưởng hay không.

• Thức thứ 10 – Thần Long Bãi Vĩ: Hào cửu tứ quẻ Lý, Thoán nói rằng: “Miễu năng thị, bả năng lý, lý hổ vĩ, hí nhân”. Chiêu này nhằm vào địch thủ ở phía sau, có uy lực rất mạnh, đây là chiêu cứu nguy bản thân trong Hàng Long Thập Bát Chưởng.

• Thức thứ 11 – Đột Như Kỳ Lai: Hào cửu tứ quẻ Ly, Thoán nói rằng: “Đột như kỳ lai như, vô sở dung dã”. Chiêu này đúng như tên gọi của nó, xuất thủ rất nhanh, tấn công bất ngờ, dễ dàng đánh bại địch thủ.

• Thức thứ 12 – Thời Thừa Lục Long: Hào từ quẻ Càn, Thoán nói rằng: “Đại tai càn nguyên, vạn vật tư thủy, nãi thống thiên. Vân hành vũ thi, phẩm vật lưu hình. Đại minh chung thủy, lục vị thì thành, ‘thì thừa lục long’ dĩ ngự thiên. Càn đạo biến hóa, các chính tính mệnh. Bảo hợp đại hòa, nãi lợi, trinh. Thủ xuất thứ vật, vạn quốc hàm ninh”. Động tác: Một tay ở trên, một tay ở dưới, tay trên úp xuống, tay dưới đưa lên, gần khuỷu tay và xa, đánh vào tâm đối thủ.

• Thức thứ 13 – Mật Vân Bất Vũ: Hào từ quẻ Tốn, Thoán nói rằng: “Tiểu súc, nhu đắc vị nhi thượng hạ ứng chi, viết tiểu súc. Kiện nhi tốn, cương trung nhi chí hành, nãi hanh. ‘Mật vân bất vũ’, thượng vãng dã. Tự ngã tây giao, thi vị hành dã. “Tượng” nói rằng: “Phong hành thiên thượng, tiểu súc. Quân tử dĩ ý văn đức”.

• Thức thứ 14 – Tốn Tắc Hữu Phu: Lời từ quẻ Tốn, Thoán nói rằng: “Tốn, tốn hạ ích thượng, kỳ đạo thượng hành. Tổn nhi hữu phu, nguyên cát. Vô cữu, khả trinh. Lợi hữu du vãng hạt chi”.

• Thức thứ 15 – Long Chiến Vu Dã: Hào thượng lục quẻ Khôn, Thoán nói rằng: “Long chiến vu dã, kỳ huyết huyền hoàng. Long chiến vu dã, kỳ đạo cùng dã”. Cả tay trái và tay phải đều hư hư thực thực. Dùng các chiêu thức hư và thực, chưởng pháp hiện lên như hồi quang phản chiếu, âm dương giao thoa với nhau, có thể lợi dụng sơ hở để đánh vào, đây là chiêu thức để dụ đối phương.

• Thức thứ 16 – Lý Sương Băng Chí: Hào sơ lục quẻ Khôn, Thoán nói rằng: “Lý sương, kiên băng, âm thủy ngưng dã. Tuần trí kỳ đạo, chí kiên băng dã”. Động tác gồm: nâng nhẹ khuỷu tay, nắm chặt lòng bàn tay phải và trái, đánh thẳng và đẩy ngang, một nhanh một chậm đánh ra ngoài. Chưởng pháp này tồn tại cả cương lẫn nhu, phối hợp với nhau, quả thực là hữu ích vô hạn. Đây là chiêu tương đối “mềm mại” nhất trong Hàng Long Thập Bát Chưởng.

• Thức thứ 17 – Đê Dương Xúc Phiên: Hào thượng lục quẻ Đại Tráng, Thoán nói rằng: “Đê dương xúc phiên, luy kỳ giác. Đê dương xúc phiên, bất năng thối, bất năng thúy”. Nguyên văn chỉ nói rằng hai tay liên thông nhau tung chưởng, chứ không đề cập đến việc đây có phải là một chiêu trong Hàng Long Thập Bát Chưởng hay không. Chiêu này lấy nội công của chưởng lực và toàn bộ trọng lượng cơ thể, xuất chiêu một cách nhanh chóng, khiến địch thủ không thể né tránh và phản công. Thần thái giống như một con dê bị kích thích, cố gắng lao ra khỏi hàng rào, có uy lực khá kinh ngạc.

• Thức thứ 18 – Chấn Kinh Bách Lý: Hào sơ cửu quẻ Chấn, Từ nói rằng: “Chấn hanh, chấn lai khích khích, tiếu ngôn ách ách. Chấn kinh bách lý, bất tang chủy sưởng”. Nguyên văn chỉ nói rằng đây là chiêu của Hồng Thất Công, chứ không đề cập đến việc có phải là một chiêu trong Hàng Long Thập Bát Chưởng hay không. Chiêu này không chỉ có uy lực lớn mà thanh thế còn cực kỳ rầm rộ, làm cho đối thủ chưa trúng đòn đả rung sợ.

Bộ chưởng pháp này là võ công chí cương của thiên hạ, bao đời bang chủ Cái Bang nhờ nó mà thành danh giang hồ, uy lực tùy theo người dùng.

Cái Bang bồng pháp

Phải công nhận là vị tổ sư khai môn lập phái của Cái Bang thật lạ, một mặt sử dụng tên của một con vật linh thiêng “Rồng” để đặt tên cho chưởng pháp Hàng Long Thập Bát Chưởng. Mặt khác lại sử dụng tên của một con vật tầm thường “Cẩu” để gọi môn bổng pháp chí bảo trấn bang. Như chúng ta đã biết, Đả Cẩu Bổng Pháp gắn liền với cây Đả Cầu Bổng lừng danh thiên hạ. Tương truyền, tất cả các bang chủ Cái Bang khi tiếp nhiệm trọng trách đều được các bang chủ tiền nhiệm dạy môn võ công thần diệu này

Thế nhưng có lẽ ít ai biết được hình dạng thực sự của cây Đả Cầu Bổng bởi nó dài ba thước lẻ 7 phân, hình thẳng và làm bằng trúc xanh. Một cây gậy tầm thường như vậy nhưng lại có quyền lực rất cao, có thể sai khiến hàng vạn bang chúng giới quyền.

Tếp theo là bàn về Đả Cẩu Bổng Pháp, bổng pháp này gồm 36 chiêu chia thành 8 chữ khẩu quyết: buộc, đập, trói, đâm, khều, dẫn, khoá, xoay. Tùy tình hình địch mà sử dụng một trong tám chữ khẩu quyết này là có thể khắc địch chiến thắng. Điểm lợi hại của bồng pháp này là người có võ công kém hơn khi đụng đối thủ mạnh cũng có thể giành chiến thắng.

Chiêu thức bổng pháp ảo tinh diệu tuyệt kỹ, có thể kể tới một vài chiêu thức

• Khiêu Tự Quyết: Bổng Khiêu Lạt Khuyển, Phản Khiêu Cẩu Thân, Đảo Loạn Cẩu Oa, Khiêu Bát Cẩu Trảo.

• Phong Tự Quyết: Áp Biển Cẩu Bối, Ác Cẩu Lan Lộ, Khuyển Nha Giao Thác, Mẫu Cẩu Hộ Sô.

• Chuyển Tự Quyết: Ác Khuyển Hồi Giảo, Khoái Kích Cẩu Đồn, Tang Gia Chi Khuyển, Tảo Cẩu Xuân Môn, Thích Vị Thoai Khuyển.

• Bạn Tự Quyết: Ngao Khẩu Đoạt Trượng, Bạt Cẩu Triều Thiên, Hoành Đả Song Ngao, Tam Khuyển Thương Thực.

• Dẫn Tự Quyết: Dẫn Cẩu Nhập Trại, Bổng Hồi Lược Địa, Tà Đả Cẩu Bối, Giao Thủ Bài Vĩ, Quần Cẩu Tranh Thực.

• Tróc Tự Quyết: Phản Tróc Cẩu Đồn, Cẩu Cấp Khiêu Tường, Độc Khuyển Phệ Nhật, Cẩu Nhãn Khán Nhân.

• Triền Tự Quyết: Đẩu Khuyển Thập Lộng, Bổng Đả Song Khuyển, Tử Lạp Cẩu Vĩ, Cẩu Giảo Cẩu Cốt, Tử Cẩu Khất Lân.

• Phách Tự Quyết: Bổng Đả Cẩu Thủ, Cùng Hạng Cản Cẩu, Phong Cẩu Giảo Hầu, Lạc Thủy Đả Cẩu, Thiên Hạ Vô Cẩu.

Người có thể sử dụng thuần thục Đả Cẩu Bổng Pháp lại là nữ bang chủ duy nhất của Cái Bang đồng thời cũng là bang chủ đời thứ 19 của Cái Bang Hoàng Dung

Ngày nay dù Cái Bang không còn được thịnh hành trong nhân gian nữa, bản thân môn đệ của Cái Bang cũng không còn được đông đảo. Tuy nhiên khi nhắc về danh hiệu Thiên Hạ Đệ Nhất Bang, Cái Bang sẽ luôn được nhắc tới như là một bang hội hùng mạnh nhất.