Việt Nam chúng ta tự hào với những thắng cảnh tự nhiên, trong đó có một hang động được xác định là hang động lớn nhất trên thế giới: Hang Sơn Đoòng. Tại sao lại có tên gọi là Hang Sơn Đoòng? Hang Sơn Đoòng lớn như thế nào? Ai là người đã phát hiện ra Hang Sơn Đoòng? Trong Hang Sơn Đoòng có gì? Dưới đáy Hang Sơn Đoòng có gì? Và thăm Hang Sơn Đoòng có đắt hay không?
Hang Sơn Đoòng là một hang động tự nhiên tại xã Tân Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình, Việt Nam. Hang Sơn Đoòng được coi là hang động tự nhiên lớn nhất thế giới đã biết. Hang này nằm trong quần thể hang động Phong Nha-Kẻ Bàng. Hang Sơn Đoòng là một phần của hệ thống ngầm nối với hơn 150 động khác ở Việt Nam gần biên giới với Lào
Hang Sơn Đoòng này được tìm ra vào năm 2010 và được công bố trên tạp chí National Geographic là hang động lớn nhất trên thế giới. Sự hùng vĩ và đồ sộ về cảnh quan của Hang Sơn Đoòng đã khiến nơi đây chính thức trở thành địa danh đầu tiên và duy nhất trên thế giới được cả ba tổ chức kỷ lục thế giới cùng xác lập kỷ lục tính đến thời điểm hiện tại. Gồm có “Tổ chức kỷ lục Guinness” có trụ sở tại anh, “Hiệp hội kỷ lục thế giới” có trụ sở tại Hồng Kông và “Liên minh kỷ lục thế giới” có trụ sở tại Mỹ và Ấn Độ
Cùng với sức mạnh và lòng tự hào của truyền thông trong nước, cùng với những chuyên gia Việt Nam và nhóm chuyên gia nước ngoài, Hang Sơn Đoòng đã được giới thiệu với cả thế giới. Những gì được công bố sau đó về hang động lớn nhất thế giới về kích thước, hệ sinh thái độc đáo của Hang Sơn Đoòng đã khiến cả thế giới phải kinh ngạc.
Hang Sơn Đoòng lớn như thế nào?
Hang Sơn Đoòng trước hết là được hình thành cách đây từ khoảng 2 cho đến 5 triệu năm trước. Nó hình thành khi có những dòng nước chảy qua khu vực vùng núi đá vôi, và dòng nước đã làm xói mòn tạo ra một đường hầm khổng lồ dưới lòng đất dưới dãy núi. Tại những nơi đá mềm, phần trần bị sụp xuống tạo thành những lỗ hổng và lâu ngày trở thành những vòm hang khổng lồ. Đúng là sức mạnh của nước chảy đá mòn và nước chảy đá mòn tạo ra hang có chiều rộng 150m, chiều cao hơn 200m, chiều dài lên đến gần 9km. Ước tính dung tích của Hang Sơn Đoòng lên đến 38,5 triệu m khối, tương đương với 15.000 bể bơi Olympic
Với kích thước như thế, Hang Sơn Đoòng đã vượt qua hang Hươu ở vườn quốc gia Gunung Mulu của Malaysia để chiếm vị trí là hang động tự nhiên lớn nhất trên thế giới đã được tìm thấy. Ngoài ra, ở một số đoạn của Hang Sơn Đoòng còn có kích thước lớn hơn nhiều, trong đó có những cột nhũ đá rất cao. Những bức ảnh lộng lẫy do các nhiếp ảnh ra thực hiện ghi nhận Hang Sơn Đoòng có những đoạn mà một chiếc máy bay cỡ lớn có thể thoải mái bay qua được.
Trong hang các nhà khoa học cũng tìm thấy những cột nhũ đá cao tới 80m sừng sững như những tòa nhà cao tầng, những hòn đá vôi có kích cỡ như quả bóng chày nằm rải rác khắp nền hang. Khung cảnh kỳ vĩ nằm sâu dưới lòng đất này cho thế giới thấy rằng vẫn còn rất nhiều điều ký thú mà chúng ta chưa phát hiện ra. Ngoài ra, Hang Sơn Đoòng còn có hai giếng trời, thực chất đây là hai nơi mà trần hang đã bị sụp đưa ánh nắng chiếu vào tạo điều kiện cho cây cối phát triển như một khu rừng nhiệt đới ở trong hang động. Một nơi trong đó được gọi là vườn Adam, bên trong hang là hệ thống sinh thái khổng lồ, những cánh rừng rậm rộng lớn đến nỗi khiến bạn cảm thấy như đang bước vào một thế giới khác. Nhiều người từng bước chân vào Hang Sơn Đoòng nói rằng họ chưa từng chiêm ngưỡng điều gì tương tự ở bất kỳ nơi nào khác trên thế giới này.
Ai đã phát hiện ra Hang Sơn Đoòng?
Hang Sơn Đoòng đã tồn tại từ 2 cho đến 5 triệu năm trước, nhưng cũng cần một người hùng đó là người phát hiện ra Hang Sơn Đoòng. Phải nói rằng khu vực Quảng Bình với những dãy núi đá vôi, biên giới Việt Lào có rất nhiều hang động như Động Phong Nha đã được biết đến từ rất lâu. Nhưng Hang Sơn Đoòng chỉ mới được khám phá trong những thập kỷ trở lại đây nhờ công của ông Hồ Khanh, một người dân địa phương và ông đã phát hiện ra hang trong một ngày mưa.
Từ khi còn là thiếu niên ông Hồ Khanh đã trở thành một trong những Sơn Tràng, như cách gọi của người địa phương trong vùng, thường trải qua những chuyến đi nhiều tuần vào sâu trong những khu rừng của vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng. Ông đi vào đây để bẫy thú và khai thác gỗ với thu nhập rất ít ỏi.
Vào năm 1990, trong một chuyến đi vào rừng tìm trầm hương như thường lệ, ông Hồ Khanh gặp một cơn dông đột ngột, mưa rất to và phải đi tìm chỗ để trú mưa. Lúc đó ông tình cờ phát hiện ra một vòm hang đá nhỏ lấp ló sau vách núi, khi đến gần ông Hồ Khanh nhìn thấy những đám sương mù dày đặc thổi ra từ cửa hang nhỏ, và từ đó có thể nghe thấy âm thanh của một dòng suối chảy siết từ trong hang vọng ra.
Khi cảm nhận được luồng gió lạnh từ trong hang thổi ra, ông Hồ Khanh quyết định quay lại và không kiểm tra gì thêm. Sau khi trở về nhà ông cũng quên bẵng câu chuyện này và cũng quên luôn vị trí chính xác của cửa hang, hoàn toàn không quan tâm gì thêm vì cho rằng hang động cũng không có lợi ích gì cho mình. Nó không làm bản thân của mình hay gia đình hết đói được, và ở Quảng Bình thì có rất nhiều hang.
Bẵng một thời gian, đến năm 2009, khi đoàn thám hiểm hiệp hội hang động Hoàng gia Anh đến khu vực này thăm dò thì ông Hồ Khanh mới báo cho họ. Phải khó khăn lắm ông mới tìm lại được cửa hang vốn nằm sâu trong rừng già, với địa hình khá hiểm trở, cách xa đường lớn và không thể phát hiện thấy trên bản đồ Google. Dưới sự hướng dẫn của ông, những đoàn thám hiểm đã đi sâu vào hang, chụp ảnh đo đạc và thu thập dữ liệu khoa học.
Ông Hồ Khanh, người phát hiện ra Hang Sơn Đoòng và ông Howard Limbert – nhà thám hiểm người Anh – người đã tìm ra hơn 500 hang động tại Việt Nam trong đó có Hang Sơn Đoòng, là những người được ghi danh trong việc tìm kiếm ra hang động này.
Vì sao tên là Hang Sơn Đoòng?
Bạn đã bao giờ tự hỏi tại sao hang này lại tên là Hang Sơn Đoòng chứ không phải là một cái tên khác hay không? Và Sơn Đoòng có ý nghĩa như thế nào?
Theo truyền thống của các nhà thám hiểm hang động thì người phát hiện ra hang sẽ có được quyền đặt tên hang động do mình tìm ra. Và sau cuộc thám hiểm vào năm 2009 thì ông Hồ Khanh được đề nghị đặt tên của ông cho tên hang. Nhiều người gợi ý rằng nên lấy tên Hồ Khanh để đặt cho hang động khổng lồ này, ghi danh người phát hiện ra nó.
Ban đầu đúng là cái tên này đã được lựa chọn thật, nhưng vài ngày sau thì đoàn thám hiểm đã quay lại xin phép ông Khanh để đặt lại tên cho hang là Hang Sơn Đoòng và ông Khanh đã đồng ý. Tên gọi Sơn Đoòng được tạo ra bằng cách ghép địa danh Đoòng có sẵn với từ Hán Việt Sơn. Sơn thì ai cũng biết rồi, Sơn có nghĩa là núi và Đoòng ở đây là gì? Gần trước cửa Hang Sơn Đoòng có một bản của người Vân Kiều, bản này tên là bản Đoòng.
Liên quan đến ông Hồ Khanh, ngoài Hang Sơn Đoòng, ông Hồ Khanh còn phát hiện ra hàng chục hang khác thuộc vùng lõi của vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng, và đều được đoàn thám hiểm dành quyền đặt tên cho chúng. Ông đã đặt cho tên hầu hết các hang theo tên của những người thân thuộc. Ví dụ như tên vợ của ông là hang Nghĩa, tên con là hang Thái Hòa, hay tên bạn bè ví dụ như là hang Hùng chẳng hạn. Thậm chí cả tên quán cà phê của vợ chồng cũng được đặt tên cho hang.
Động vật trong Hang Sơn Đoòng
Trong Hang Sơn Đoòng có con gì đang sinh sống? Với điều kiện thiếu ánh sáng và độ ẩm cao, các loài sinh vật trong hang đã phải thích nghi với môi trường sống này bằng cách tiến hóa để không cần mắt chẳng hạn. Nó phát triển các giác quan khác và có cơ thể trong suốt. Ngoài ra bên cạnh sự đa dạng về mặt thực vật, ở hố sụt 2 còn được gọi là Vườn Địa Đàng, một trong hai hố sụt của hang cũng là nơi sinh sống của một số loài động vật như là sóc bay, rắn hay là khỉ. Một số loài chim cỡ lớn cũng đã được quan sát và nhìn thấy ở bên trong Hang Sơn Đoòng.
Dưới đáy Hang Sơn Đoòng có gì?
Đó là bên trên, vậy còn bên dưới thì sao? Dưới đáy Hang Sơn Đoòng có gì? Dưới đáy Hang Sơn Đoòng là một hệ thống hang ngầm khác nằm ở độ sâu khoảng 60m cho đến 90m, càng xuống sâu càng mở rộng ra và tạo thành một hệ thống sâu ngầm. Như vậy là độ sâu của Hang Sơn Đoòng được xác định tăng thêm đến cả hàng trăm mét tính từ cửa hang, và đây vẫn chưa phải là con số cuối cùng khi mà các nhà thám hiểm, các nhà khoa học vẫn đang tiếp tục tìm hiểu.
Phát hiện này đã giúp Hang Sơn Đoòng tiếp tục trở thành điều bí ẩn đối với các chuyên gia hang động và các nhà khoa học hàng đầu trên thế giới.
Theo nhận định của các chuyên gia hang động thì hệ thống của Hang Sơn Đoòng và hệ thống các hang động đá vôi tại Phong Nha-Kẻ Bàng được chia thành ba tầng
- Tầng đầu tiên là tầng rất dễ nhìn thấy gọi là hang khô
- Tầng Thứ Hai gọi là tầng hang nước. Hang nước khác với hang khô đó là hang nước có dòng chảy
- Tầng thứ ba, tầng cuối cùng được gọi là tầng hang ngầm
Hang Sơn Đoòng hiện nay mới chỉ khảo sát phần hang khô là chính, hệ thống sông ngầm vẫn là điều bí ẩn.
Vậy là mặc dù đã xất xuất hiện trên bản đồ hang động thế giới hơn 10 năm qua nhưng đến nay Hang Sơn Đoòng vẫn là một bí ẩn với những chuyên gia nhiều năm gắn bó và chưa tìm ra những lời giải về Hang Sơn Đoòng, dù sử dụng những công cụ và những sự hỗ trợ hiện đại tiên tiến nhất
Thăm Hang Sơn Đoòng có đắt không?
Cuối cùng sẽ là phần giải đáp cho câu hỏi thăm Hang Sơn Đoòng có đắt hay không? Thám hiểm Hang Sơn Đoòng là một trải nghiệm để đời và đang được khai thác độc quyền bởi một đơn vị với chi phí tham gia là 3000$ một người tương ứng với hơn 70 triệu đồng (đã bao gồm chi phí ăn uống đi lại trong tour, các trang thiết bị lều trại, các đêm nghỉ trước khi mà tham quan tour này) cùng với đó là phí bảo vệ môi trường cho vườn quốc gia
Theo đơn vị tổ chức tour này thì thám hiểm Hang Sơn Đoòng được tổ chức từ tháng 1 đến tháng 8 hàng năm. Tại sao những tháng còn lại lại không tham gia thám hiểm? Bởi vì tháng 9 đến tháng 12, lý do thời tiết không cho phép việc thám hiểm an toàn.
Thám hiểm Hang Sơn Đoòng cũng không phải là một hành trình dễ dàng, chỉ có những du khách có thể lực tốt, kết hợp với rèn luyện thể lực thường xuyên mới có thể tham gia chương trình này. Và những người tham gia phải là những người từ 18 tuổi trở lên, không giới hạn độ tuổi cao nhất.
Theo đơn vị tổ chức tour, những người tham gia tour này chẳng những không được xả rác, bẻ cây, ngắt lá mà còn tuyệt đối không được chạm vào bất cứ thứ gì trong hang khi các chuyên gia chưa cho phép, vì có những thạch nhũ vẫn đang trong quá trình hình thành. Chỉ cần một cái chạm tay thạch nhũ sẽ bị tác động và ngừng quá trình phát triển.
Người tham gia tour này cũng cần phải lưu ý, đưa cái gì vào thì phải đưa cái đó ra kể cả là chất thải của mình. Việc không chạm tay cũng là để đảm bảo tính mạng và sức khỏe của người tham gia, vì trong hang động vẫn còn nhiều thứ chưa được kiểm tra kỹ lưỡng vẫn có thể có những chất ảnh hưởng đến sức khỏe của con người.