• About
  • Advertise
  • Privacy & Policy
  • Contact
  • Đăng nhập
  • Đăng ký
Một vòng thế giới | Khoa học - Công nghệ - Tri Thức - Khám phá
  • Trang chủ
  • Khám phá
  • Công nghệ
  • Đời sống
  • Sự kiện
  • Giải trí
No Result
View All Result
  • Trang chủ
  • Khám phá
  • Công nghệ
  • Đời sống
  • Sự kiện
  • Giải trí
No Result
View All Result
Một vòng thế giới | Khoa học - Công nghệ - Tri Thức - Khám phá
No Result
View All Result
Trang chủ Khám phá Khảo cổ học

Tầm quan trọng của động vật trong tín ngưỡng các cộng đồng cư dân cổ đại

5 tháng trước
trong Khảo cổ học
Thời gian đọc: 7 phút
0 0
A A
0
Tượng Kukulcan, thần gắn với thân mình phủ lông vũ là đấng sáng thế trong văn hóa của người Trung Bộ Châu Mỹ. Kukulcan cũng là thực thể ban gió và mưa cho người trần.

Tượng Kukulcan, thần gắn với thân mình phủ lông vũ là đấng sáng thế trong văn hóa của người Trung Bộ Châu Mỹ. Kukulcan cũng là thực thể ban gió và mưa cho người trần.

1
CHIA SẺ
1
LƯỢT XEM
Share on FacebookShare on Twitter

Mối quan hệ giữa con người và vương quốc động vật vẫn phức tạp đến vậy từ thuở hồng hoang.

Những con thú chúng ta thấy ngày nay đã tồn tại hàng thiên niên kỷ, giữ những vai trò chủ chốt trong cả chuỗi thức ăn và trong những nền văn minh cổ đại nổi tiếng nhất.

Thú vật thiêng liêng trong con mắt người Ai Cập, nhưng lại là vật tế thần trong văn hóa của người Maya cổ đại. Tại thành Rome, thú vật vào vai những võ sĩ giác đấu, quần nhau trong máu và sắt giữa tiếng hò reo của người dân La Mã. Theo nhận định của các nhà nghiên cứu, thú hoang đã được trọng vọng, lợi dụng, săn bắt và trở thành vật trang trí từ ngày con người khám phá ra lửa.

Trong bài viết này, thú vật sẽ được lột tả dưới con mắt của người dân các nền văn hóa cổ đại, với dữ liệu có được nhờ con mắt tò mò của các nhà khảo cổ.

Sư tử Prudhoe, hay còn có tên gọi Sư tử Soleb là một trong hai bức tượng sư tử đá granite đỏ nằm trước lối vào Đền Soleb tại Nubia. Hiện bức tượng đang được trưng bày tại Bảo tàng Anh Quốc.
Sư tử Prudhoe, hay còn có tên gọi Sư tử Soleb là một trong hai bức tượng sư tử đá granite đỏ nằm trước lối vào Đền Soleb tại Nubia. Hiện bức tượng đang được trưng bày tại Bảo tàng Anh Quốc.

Tại Ai Cập cổ đại

Người dân sống dọc bờ sông Nile coi động vật hoang dã là “những thế lực hùng mạnh của tự nhiên”, nhiều trong số chúng được cho là có liên hệ trực tiếp với thần thánh. Đó là nhận định của Salima Ikram, giáo sư ngành Ai Cập Học công tác tại Đại học Mỹ, Cairo.

“Chúng được coi là trung gian giữa con người và thần thánh, đồng thời đại diện cho thế lực hỗn loạn cần được thuần hóa và kiểm soát, để trật tự [tự nhiên] và vũ trụ có thể tiếp tục tồn tại”, ông Ikram cho hay.

Bên cạnh vai trò là sinh vật hộ vệ các đấng trị vì, nữ thần Bastes còn đại diện cho khả năng mang thai và sinh con trong tín ngưỡng Ai Cập cổ đại.
Bên cạnh vai trò là sinh vật hộ vệ các đấng trị vì, nữ thần Bastes còn đại diện cho khả năng mang thai và sinh con trong tín ngưỡng Ai Cập cổ đại.

Khoảng năm 4000 Trước Công nguyên, khi nền văn minh Ai Cập vẫn còn mới mẻ, rất nhiều động vật hoang dã (sau này sẽ di cư tới miền Trung và Nam Phi) sinh trưởng thăng hoa quanh khu vực châu thổ sông Nile. Nền văn minh Ai Cập cổ đại này có săn bắt động vật, nhưng họ đã biết tới tầm quan trọng của bảo tồn nên tình trạng săn bắt quá mức không diễn ra. Thậm chí, có những loài vật giữ vị thế cao trong xã hội loài người lúc bấy giờ.

Ví dụ, người Ai Cập coi sư tử là “hiện thân của thần mặt trời Ra”, đồng thời là biểu tượng của bậc hoàng gia. Trong mắt họ, hà mã đực là con vật tượng trưng cho sự hỗn loạn, và cũng đại diện cho thần chiến tranh Set. Trong khi đó hà mã cái lại là hiện thân của nữ thần Taweret, thực thể bảo vệ bà mẹ và trẻ em.

Theo nhận định của ông Ikram, hươu cao cổ không mấy khi xuất hiện trong thần thoại Ai Cập, nhưng ký tự biểu diễn khái niệm “hươu cao cổ” có nghĩa là “báo trước”: họ cho rằng chiếc cổ dài đã giúp hươu có thể nhìn xa trông rộng, nhìn trước tương lai. Tuy khỉ đầu chó không phải sinh vật bản địa Ai Cập, nhưng vẫn có vai trò trong tín ngưỡng của người dân sống dựa sông Nile.

“Khỉ đầu chó thức giấc và vươn vai lúc mặt trời lên, và chúng có cặp mông đỏ nên với người Ai Cập cổ đại, chúng là sinh vật thiêng liêng với thần mặt trời”, ông Ikram nói về loài linh trưởng ưa dậy sớm đón nắng.

Tại những nền văn minh Teotihuacan cổ đại

Một nghiên cứu xuất bản năm 2018 trên tạp chí PLOS ONE chỉ ra rằng người Maya thường sử dụng động vật vào mục đích “làm biểu tượng hay dùng trong nghi lễ”. Từ năm 1 cho tới năm 550 Sau Công nguyên, người Maya dùng báo đen, báo đốm, cú, cò thìa hồng và cá sấu trong các nghi thức tế thần, đồng thời chúng cũng đại diện cho đặc quyền của những tầng lớp nhất định trong văn hóa Teotihuacan cổ đại (bao gồm văn hóa của nhiều khu vực, nổi tiếng nhất là Maya, Mixtec và Zapotec; có thể đã hình thành từ năm 400 Trước Công nguyên).

Tượng Kukulcan, thần gắn với thân mình phủ lông vũ là đấng sáng thế trong văn hóa của người Trung Bộ Châu Mỹ. Kukulcan cũng là thực thể ban gió và mưa cho người trần.
Tượng Kukulcan, thần gắn với thân mình phủ lông vũ là đấng sáng thế trong văn hóa của người Trung Bộ Châu Mỹ. Kukulcan cũng là thực thể ban gió và mưa cho người trần.

Trên đỉnh những kim tự tháp, người Maya cổ đại hiến tế những sinh vật nằm trên những bậc cao của chuỗi thức ăn, trong khi đó hươu và cá sấu được dùng nhiều ở các nghi thức chôn cất thiêng liêng do các thầy tế (shaman) chỉ đạo. Thậm chí, người Maya cổ đại còn chôn động vật theo người đã khuất với mục đích chuẩn bị thực phẩm cho kiếp sau.

Theo lời các tác giả báo cáo, “báo đốm và báo đen tại khu vực Copan từng có người Maya sinh sống cho thấy bằng chứng của cả việc nuôi nhốt lẫn một hệ thống trao đổi hàng hóa rộng rãi, hoạt động buôn bán động vật ăn thịt có ý nghĩa trong các nghi thức xuất hiện rộng rãi khắp vùng Trung bộ Châu Mỹ”.

La Mã cổ đại

Trong mắt người La Mã thuở xưa, động vật hoang dã luôn đi kèm một cảnh tượng hùng tráng đáng xem. Từ thời điểm đầu của giai đoạn Cộng hòa La Mã, voi đã bắt đầu bước vào đời sống của con người, và dần trở thành sinh vật quan trọng ở cuối thời kỳ Cộng hòa La Mã, khi Julius Caesar nắm quyền.

Khoảng năm 509 Trước Công nguyên, người La Mã cổ đại tổ chức diễu hành vinh danh người chết với hổ, báo gấm, sư tử và cá sấu. Khi được đưa về đấu trường, những con vật dữ dằn sẽ trở thành một phần của buổi trình diễn sống còn.

Một tấm mề đay mô tả cảnh thợ săn đang đương đầu với thú dữ trong đấu trường.
Một tấm mề đay mô tả cảnh thợ săn đang đương đầu với thú dữ trong đấu trường.

Bên cạnh những màn chiến đấu giáp lá cà giữa người và người, loại hình giải trí “venatio” – săn thú hoang là sự kiện được người dân đón nhận nhiệt liệt. Không ai đứng ra bảo đảm cho mạng sống của những người dám đi xem venatio. Trong ảnh, một tấm mề đay mô tả cảnh thợ săn đang đương đầu với thú dữ trong đấu trường.

Những kẻ buôn động vật đương thời đã lặn lội xuống tận Châu Phi để bắt thú hoang, lịch sử ghi lại gần 9.000 con vật hoang dã đã được đưa về La Mã trong giai đoạn trị vì của hoàng đế Titus (khoảng năm 79 Sau Công nguyên). Theo nghiên cứu xuất bản trên tạp chí Greece and Rome, hoạt động buôn bán động vật hoang dã cuối thời kỳ Cộng hòa La Mã đã ít nhiều trở thành một ngành nghề lớn mạnh, khi phần lớn cộng đồng thích thú với những màn giác đấu hoang dại trong đấu trường trứ danh.

Theo lời các tác giả nghiên cứu, giống với các màn giao đấu đã trở thành món tiêu khiển không thể thiếu, “tổ chức săn bắt động vật […] được chính thức hóa trong giai đoạn cuối của thời kỳ Cộng hòa, việc cung cấp động vật [cho đấu trường] trở thành trách nhiệm của các quan chức địa phương”. Tư liệu lịch sử cho thấy Lucius Cornelius Sulla Felix đã nhận 100 con sư tử phục vụ mục đích giải trí từ Vua Bocchus vùng Mauretania (là Algeria ngày nay).

Sớm để tâm tới thế giới xung quanh, con người đã sớm liên hệ những sinh vật hùng dũng của thế giới hoang dã với những thế lực tâm linh vô hình. Từ Châu Phi, Châu Âu cho tới Châu Mỹ xa xôi, vương quốc con người và động vật vẫn cùng nhau sinh tồn từ thuở hồng hoang, và dành cho nhanh những sự nể trọng nhất định.

Tôn sùngh vẻ đẹp của chúng, hay sử dụng động vật trong những nghi lễ quan trọng, mối quan hệ phức tạp giữa người và thú đã hình thành từ lâu, và có lẽ sẽ kéo dài cho tới khi sự sống còn tồn tại.

5/5 - (1 bình chọn)
Nguồn bài viết: Tổ Quốc
Từ khóa: ai cập cổ đạicộng đồng cư dân cổ đạiđộng vậtla mã cổ đạinhững nền văn minh Teotihuacan cổ đạitín ngưỡng của người cổ đạitín ngưỡng tôn giáo
ShareTweetPin1
Bài trước

5 quán bar tốt nhất Việt Nam

Bài tiếp theo

Theo chân ” thổ địa” thưởng thức đặc sản Hạ Long

ĐANG ĐƯỢC QUAN TÂM

Phát hiện mỏ neo 2.000 năm tuổi cực kỳ hiếm - ảnh 1
Khảo cổ học

Phát hiện mỏ neo 2.000 năm tuổi “cực kỳ hiếm”

04/10/2022
1
Khám phá lăng mộ con gái Tần Thủy Hoàng: Tư thế qua đời tố cáo tội ác của anh trai
Khảo cổ học

Khám phá lăng mộ con gái Tần Thủy Hoàng: Tư thế qua đời tố cáo tội ác của anh trai

26/09/2022
6
Những nền văn minh cổ xưa tại Châu Phi mà có thể bạn chưa từng biết tới - ảnh 1
Khảo cổ học

Những nền văn minh cổ xưa tại Châu Phi mà có thể bạn chưa từng biết tới!

20/09/2022
2
Những nền văn minh lâu đời nhất hành tinh - ảnh 1
Khảo cổ học

Những nền văn minh lâu đời nhất hành tinh

16/09/2022
6
Sách của người chết hướng dẫn người Ai Cập cổ đại về thế giới bên kia - ảnh 1
Khảo cổ học

“Sách của người chết” hướng dẫn người Ai Cập cổ đại về thế giới bên kia

13/09/2022
6
Sự thật về loại thuốc trường sinh bất lão giết chết Tần Thủy Hoàng
Khảo cổ học

Sự thật về loại thuốc “trường sinh bất lão” giết chết Tần Thủy Hoàng

06/09/2022
1
Sự thật về kim tự tháp Ai Cập mọc bên dòng sông ma
Khảo cổ học

Sự thật về kim tự tháp Ai Cập mọc bên dòng sông “ma”

02/09/2022
6
Lời giải đáp của Iraq cho các kim tự tháp cổ đại - ảnh 4
Khảo cổ học

Lời giải đáp của Iraq cho các kim tự tháp cổ đại

26/08/2022
1
Delawski và xác ướp voi ma mút. (Ảnh: Treadstone Gold).
Khảo cổ học

Khai quật được xác ướp voi ma mút khi đang khai thác vàng

22/08/2022
2
"Stonehenge của Tây Ban Nha" - (Ảnh: REUTERS)
Khảo cổ học

“Đài thiên văn” bí ẩn 7.000 năm tuổi tự hiện hình ở Tây Ban Nha

19/08/2022
0
Load More
Bài tiếp theo
Theo chân ” thổ địa” thưởng thức đặc sản Hạ Long

Theo chân " thổ địa" thưởng thức đặc sản Hạ Long

Lịch sử về Kim tự tháp Ai Cập và những bí ẩn xung quanh chúng

Lịch sử về Kim tự tháp Ai Cập và những bí ẩn xung quanh chúng

Việc sử dụng các sản phẩm thuốc lá là một yếu tố nguy cơ chính gây ung thư thực quản. (Ảnh: Medscape).

Những thủ phạm gây ung thư thực quản bạn không ngờ tới

Bình luận

Tiêu điểm.

Câu chuyện về Charles Richard Drew - ảnh 1

Câu chuyện về Charles Richard Drew – Nhà khoa học khởi xướng ngân hàng máu, cứu sống hàng triệu người

13/09/2022
1
AI Test Kitchen

Người dùng đã có thể thử nghiệm các dự án AI thông qua ứng dụng AI Test Kitchen của Google

26/08/2022
3
Con người bí ẩn ở hang Hươu Đỏ, từng được nghi ngờ là cá thể lai giữa 2 loài người khác nhau - (Ảnh đồ họa từ Xueping Ji)

Sự thật về “người mẹ lai giữa 2 loài” của nhiều người châu Á

28/08/2022
7
Các hành tinh sẽ không rơi xuống.

Tại sao các hành tinh lại bị treo lơ lửng trong vũ trụ?

17/08/2022
7
Những lợi ích sức khỏe ít người biết của quả mãng cầu - ảnh 3

Những lợi ích sức khỏe ít người biết của quả mãng cầu

26/08/2022
3
Người phụ nữ 26 tuổi đã một mình bay vào không gian

Nữ phi hành gia đầu tiên bay vào vũ trụ và chuyến hành trình nghẹt thở suýt không được trở về Trái đất

17/08/2022
2
Kim tự tháp Ai Cập được xây dựng khi nào?

Kim tự tháp Ai Cập được xây dựng khi nào?

05/09/2022
67
Những tiết lộ thú vị qua thói quen ăn uống

Những tiết lộ thú vị qua thói quen ăn uống

18/08/2022
6
Cơ thể Jean bị đông cứng. (Ảnh: Littlething).

Cô gái hồi sinh sau một đêm bị đóng băng khiến y học không thể lý giải

15/09/2022
2
Nữ hoàng Cleopatra

10 sự thật đáng kinh ngạc về người Ai Cập cổ đại

13/08/2022
11
Bạch tuộc Casper đẻ trứng trên hải miên. (Ảnh: Monterey Bay Aquarium Research Institute).

Bí ẩn chưa thể giải đáp về bạch tuộc ma Casper

13/09/2022
6

Bài viết xem nhiều.

Công nghệ hiện nay đã có thể mang lại AI cho đôi mắt của Kẻ hủy diệt

Công nghệ hiện nay đã có thể mang lại AI cho đôi mắt của “Kẻ hủy diệt”

21/09/2022
966
Tại sao người bị trầm cảm thường muốn chết - ảnh 1

Tại sao người bị trầm cảm thường muốn chết?

30/08/2022
924
Một con chim đậu xuống cửa sông mở đầu đại dịch giết chết 50 triệu người - ảnh 5

Một con chim đậu xuống cửa sông mở đầu đại dịch giết chết 50 triệu người

22/09/2022
353
Giật mình phát hiện hình ảnh bên trong kim tự tháp Ai Cập - Ảnh 7

Giật mình với phát hiện hình ảnh bên trong kim tự tháp Ai Cập

21/09/2022
245
Khám phá Kim tự tháp Ai Cập cổ đại

Khám phá kim tự tháp Ai Cập cổ đại với những điều ít biết

31/08/2022
188
Lịch sử ngôn ngữ lập trình

Lịch sử ngôn ngữ lập trình

31/08/2022
134
Chó Husky. Ảnh: Internet

Top 10 giống chó nguy hiểm bị “cấm” trên thế giới

24/08/2022
133
Trường Bình Công Chúa. Ảnh minh họa

Cuộc đời bi thảm của Trường Bình Công Chúa

26/08/2022
128
Tội ác của Võ Tắc Thiên được dân gian truyền lại ra sao?

Tội ác của Võ Tắc Thiên được dân gian truyền lại ra sao?

02/09/2022
120
Những người có “siêu năng lực” khiến khoa học không thể lý giải được

Những người có “siêu năng lực” khiến khoa học không thể lý giải được

30/09/2022
118
Một vòng thế giới: Khoa học - Công nghệ - Tri Thức

© 2022 Một vòng thế giới - Khoa học - Công nghệ - Tri Thức.

Navigate Site

  • About
  • Advertise
  • Privacy & Policy
  • Contact

Mạng xã hội

No Result
View All Result
  • Trang chủ
  • Khám phá
  • Công nghệ
  • Đời sống
  • Sự kiện
  • Giải trí

© 2022 Một vòng thế giới - Khoa học - Công nghệ - Tri Thức.

Welcome Back!

Sign In with Facebook
OR

Login to your account below

Forgotten Password? Sign Up

Create New Account!

Sign Up with Facebook
OR

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In