Những ý tưởng về trí tuệ nhân tạo và automata đã tồn tại cách đây hơn 2.000 năm trong thần thoại Hy Lạp. Talos (‘Τάλως’) – sinh vật giống người máy đầu tiên trong thần thoại – chắc chắn là một ví dụ hấp dẫn. Tên của nó có liên quan đến thần Zeus, như trên đảo Crete, thần Zeus còn được gọi là Talios , và trong phương ngữ Hy Lạp cổ đại, Talos cũng là tên của Mặt trời.
Theo truyền thuyết Hy Lạp, Talos không phải là một con người mà là một robot tự động do chính thần Zeus chế tạo. Một phiên bản khác của thần thoại Hy Lạp cho rằng sự sáng tạo của ông là Hephaestus, vị thần của lửa và sắt. Trong các phiên bản khác, Talos là con trai của Cres và thần Hephaestus. Được tạo ra bởi con người, thay vì sinh ra từ thiên nhiên, ý tưởng về Talos được Hesiod đề cập lần đầu tiên vào khoảng năm 700 trước Công nguyên.
Talos là thần mặt trời của đảo Crete và được cho là được xây dựng bằng đồng. Một tĩnh mạch duy nhất, bắt đầu từ cổ và chạy xuống mắt cá chân, mang theo máu sống của anh ta – kim loại lỏng – và trên mỗi mắt cá chân được đóng một chiếc đinh để ngăn kim loại lỏng rò rỉ ra ngoài. Các mô tả về Talos trên tiền xu và trong các bức tranh khác nhau, một số miêu tả anh ta có cánh trong khi những người khác miêu tả anh ta không có.
Talos được Zeus trao cho Minos, vua của Crete, để bảo vệ Crete chống lại bất kỳ kẻ xâm lược nào; tuy nhiên, theo tác giả Hy Lạp cổ đại Apollonius Rhodius, Talos là một món quà từ Zeus cho châu Âu để bảo vệ cô và những đứa con của cô, người mà sau này cô đã tặng cho vua Minos.
Talos và sứ mệnh của anh ấy: Bảo vệ đảo Crete khỏi những kẻ thù của nó
Plato tuyên bố rằng Talos đã bảo vệ đảo Crete bằng cách đi vòng quanh đảo ba lần một ngày. Nếu tính đến Crete là hòn đảo lớn nhất ở Hy Lạp, việc đi vòng quanh nó ba lần một ngày sẽ là một nhiệm vụ to lớn, có nghĩa là Talos là một sinh vật khổng lồ hoặc anh ta có các phương tiện di chuyển khác, chẳng hạn như bay, điều này có thể giải thích tại sao anh ta đôi khi được miêu tả với đôi cánh.
Khi bất kỳ tàu địch nào tiếp cận Crete, Talos sẽ gửi những tảng đá khổng lồ và phá hủy tàu từ xa. Nếu kẻ thù tiếp cận được vùng đất Crete, Talos sẽ khiến cơ thể hắn nóng lên một cách bất thường và giết chết kẻ thù.
Tuy nhiên, việc bảo vệ đảo Crete không phải là nhiệm vụ duy nhất của anh. Talos cũng phải đảm bảo rằng tất cả cư dân trên đảo đều phải tuân theo các luật lệ thần thánh. Để hoàn thành nhiệm vụ này, ba lần một năm, ông sẽ đến thăm tất cả các ngôi làng trên đảo mang theo những tấm kim loại có ghi các luật lệ thần thánh.
Talos đã bảo vệ đảo Crete trong nhiều năm cho đến khi cuối cùng anh ta bị đánh bại bởi Jason và Argonauts , tất nhiên là không sử dụng vũ khí mà bằng thủ đoạn. Khi Jason và các Argonauts tiếp cận Crete, Medea, phù thủy, đã chiếm giữ Talos bằng cách nói chuyện với anh ta và sử dụng bùa chú, thuyết phục anh ta tháo đinh khỏi mắt cá chân của mình. Do đó kim loại lỏng tràn ra ngoài và Talos đã chết.
Thực tế trong huyền thoại của Talos
Lịch sử đã cho chúng ta thấy rằng một số huyền thoại, chẳng hạn như câu chuyện về thành Troy, đã phát triển từ những sự kiện có thật mà những người chứng kiến chúng không thể hiểu được và có lẽ cũng không thể giải thích được. Một cách để các nhân chứng truyền lại hồ sơ về những sự kiện đó là sử dụng từ ngữ và mô tả phù hợp với hiểu biết đương thời của họ về thế giới, kiến thức và niềm tin.
Có lẽ nào lời kể của Talos trên thực tế là dựa trên thực tế? Và nếu vậy, chính xác thì Talos là gì? Có khả năng Talos thực sự là một tàu vũ trụ, một thiết bị được tạo ra bằng máy móc hay thậm chí là người ngoài Trái đất ? Các mô tả chắc chắn phù hợp với một số loại thiết bị bay cơ học – làm bằng đồng có cánh bay, có khả năng bay vòng quanh một khối đất lớn ba lần mỗi ngày và có khả năng bắn một số loại vũ khí vào tàu địch.
Còn về phần tĩnh mạch chạy dọc theo chiều dài cơ thể mang máu sống của Talos thì sao? Thần thoại cho rằng việc làm đổ chất lỏng này đã khiến Talos chết. Một số người cho rằng đây là một mô tả cổ xưa về một phi thuyền ngoài Trái đất được cung cấp bởi một số dạng nhiên liệu lỏng. Trong khi đó, ý tưởng về một robot tự động khổng lồ có thể phát triển cực nóng, ném đá vào tàu và làm rò rỉ chất lỏng sự sống, đã được những người khác giải thích là ám chỉ Talos ám chỉ một vụ phun trào núi lửa.
Hiện tại, câu trả lời cho những câu hỏi này vẫn còn khó nắm bắt. Nhưng dù câu trả lời là gì, Talos vẫn là một câu chuyện hấp dẫn và bí ẩn được tìm thấy trong thần thoại Hy Lạp. Câu chuyện về Talos không phải là câu chuyện thần thoại duy nhất khám phá ý tưởng về trí tuệ nhân tạo và khoa học viễn tưởng, vì chúng cũng xuất hiện trong các câu chuyện về Medea, người thợ thủ công Daedalus, Prometheus và Pandora. Ý tưởng về những sinh vật robot này đã tồn tại rất lâu trước khi công nghệ thực sự biến chúng thành hiện thực. Như Adrienne Mayor đã phát biểu, “thần thoại củng cố quan điểm rằng trí tưởng tượng là tinh thần kết hợp thần thoại và khoa học”.
Bình luận