Lo ngại nguy cơ rò rỉ thông tin từ thiết bị thông minh trong gia đình

Sự phổ biến của các thiết bị thông minh trong gia đình giúp con người có thể nâng cấp chất lượng cuộc sống. Nhưng bên cạnh đó, khả năng kết nối internet của những thiết bị này gây lo ngại cho số phận thông tin cá nhân của khách hàng. Những dữ liệu này có thể được thiết bị thu thập và gửi về cho nhà sản xuất giúp họ nắm được thói quen của khách hàng. Ở mặt tích cực, điều này giúp cho hãng có thể hiểu người tiêu dùng hơn, nắm được những mong muốn, nhu cầu để có thể điều chỉnh và nâng cấp sản phẩm.

Tuy nhiên ở khía cạnh ngược lại, những thiết bị này có thể tự ý theo dõi, ghi lại các cuộc trò chuyện, hình ảnh trong nhà. Các dữ liệu này trở thành ” miếng mồi ngon” cho tin tặc hoặc không ngoại trừ khả năng bị nhà sản xuất bán lại cho bên thứ ba nhằm thu lợi bất chính hay phục vụ cho các chiến dịch quảng cáo nhắm mục tiêu.

David Vaile, chuyên gia thuộc Tổ chức Riêng tư Australia (APF), cho hay ngôi nhà an toàn nhất là ngôi nhà không sử dụng thiết bị thông minh nào. “Bất kỳ thiết bị mới nào cũng sẽ bắt người dùng trả giá về an toàn dữ liệu và riêng tư. Hệ thống càng đơn giản càng tốt”.

Đơn giản hóa thiết bị thông minh có nghĩa là vô hiệu hóa một số tính năng nhất định, cũng như cẩn trọng với những thiết bị sắp mua. Andre Lackmann, chuyên gia IT tại Sydney, sở hữu nhiều thiết bị thông minh nhưng không lắp camera an ninh tại nhà, nhằm giúp ông hạn chế nhiều mối đe dọa về an ninh và riêng tư.

“Hãy tưởng tượng hậu quả nếu mất dữ liệu. Tôi sẽ không gặp vấn đề gì lớn nếu nhà sản xuất hoặc tin tặc thu được thông tin về thời gian bật tắt đèn hay nhiệt độ phòng khách của tôi. Nhưng nếu họ thu được video quay trong phòng ngủ, đó sẽ là điều rất nguy hiểm”, ông nói.

Matt Furnell và Justin Kern, chuyên gia tại công ty lắp đặt nhà thông minh JFK Automation, cho rằng chìa khóa của việc bảo mật dữ liệu là tránh xa mọi dịch vụ đám mây và thiết bị kết nối Internet. “Bạn sẽ nằm trong tay các nhà sản xuất ngay khi kết nối vào Internet. Hãy hạn chế tối đa những gì có thể cung cấp cho họ”, Furnell nói.

Kết nối đám mây là tính năng gắn liền với nhiều thiết bị, nhưng người dùng cũng có thể tìm cách giải quyết với không ít sản phẩm, như chuyển hình ảnh từ máy quay an ninh vào ổ đĩa cứng lưu trữ tại nhà, thay vì đồng bộ chúng lên máy chủ của nhà sản xuất. Tính năng hỗ trợ trên loa như Alexa hay Siri cũng sẽ phải loại bỏ nếu người dùng muốn tránh dùng công nghệ đám mây.

Với các khách hàng lo ngại về riêng tư, JFK Automation ngắt hoàn toàn hệ thống khỏi mạng Internet. Điều đó khiến người dùng phải hy sinh khả năng điều khiển thiết bị từ xa và phải vận hành chúng bằng ứng dụng offline.

Đặt thiết bị thông minh vào lớp mạng riêng biệt so với máy tính và điện thoại cũng giúp cải thiện an ninh. “Tôi thiết lập mạng riêng cho toàn bộ sản phẩm tự động trong nhà, cùng một lớp mạng khác cho thiết bị chứa thông tin cá nhân như máy tính. Nếu thiết bị thông minh bị xâm nhập, chúng vẫn tách biệt với các dữ liệu quan trọng”, Lackmann nói.

Để xác định bao nhiêu sản phẩm trong nhà phụ thuộc vào Internet, Furnell đề xuất người dùng ngắt mạng trong thời gian ngắn để xem thiết bị nào ngừng hoạt động. Họ có thể quyết định ngắt thiết bị này khỏi mạng Internet nếu cảm thấy chúng không cần kết nối.

Vô hiệu hóa tính năng trợ giúp bằng giọng nói và che kín camera trong nhà khi không cần thiết cũng là biện pháp bảo vệ người dùng.

Một số thiết bị có tùy chọn ngăn chia sẻ dữ liệu phân tích với nhà sản xuất, nhưng chúng vẫn có thể lưu trữ thông tin cá nhân và người dùng cần tự tay xóa bỏ. Dù vậy, Vaile cảnh báo chỉnh sửa tùy chọn riêng tư chỉ mang lại “cảm nhận sai lầm về quyền kiểm soát”.

“Những siêu dữ liệu không bị ảnh hưởng bởi tùy chọn mới là yếu tố quan trọng với người dùng và nhà sản xuất. Nếu muốn sở hữu nhà thông minh, bạn phải chấp nhận thực tế rằng mình sẽ đánh đổi nhiều thông tin riêng tư”, Vaile nói thêm.