Mỗi khi vào thu, Hà Nội lại thơm ngát mùi hương của cốm – một món ăn vặt gây thương nhớ. Dù bây giờ, cốm được bán quanh năm, nhưng mỗi độ chuyển tiết sang thu, người ta mới nghĩ đến cốm, như một thói quen lâu đời.

Vụ cốm theo truyền thống kéo dài khoảng 3 tháng, bắt đầu từ tháng 7 âm lịch. Cốm là món ăn có màu sắc và mùi hương dễ chịu với màu xanh mát pha ánh vàng nịnh mắt, thoang thoảng hương lúa.

Cách ăn cốm

Với người Hà Nội, cốm thường được bốc từng miếng để ăn, hoặc vo tròn lại thành nắm nhỏ. Thưởng thức một cách chậm rãi, thanh cảnh như một món ăn vặt vui miệng. Hay cốm ăn với chuối chín cũng là cách ăn rất đưa miệng và được nhiều người yêu thích. Cốm thường được ăn trực tiếp trong gói lá sen, chứ không đổ ra bát đĩa. Người sành ăn, không bao giờ mua quá nhiều cốm, họ chỉ mua từng chút một, tầm 1 đến 2 lạng nhâm nhi dần. Bởi, cốm giữ độ dẻo chỉ có tầm ngót nghét 1 ngày, và rất dễ bị khô.

Nhiều người thích ăn cốm đầu vụ, vì hương sữa lúa rõ rệt, cốm non, mềm dẻo hơn. Nhiều người, trái lại, thích cốm cuối vụ, vì lúc này hạt cốm mẩy hơn, mình dày và bùi hơn vì lúa đã chín được đôi phần. Mùi cốm thì con gái thơm xao xuyến, một phần nhờ hương lúa, một phần nhờ lá dứa ướp màu, phần còn lại nhờ lá sen già bọc xung quanh, ướp cả hương đồng gió nội vào từng hạt cho thật thấm.

Các món ngon từ cốm

Xôi cốm

Xôi cốm được làm từ cấp tươi hấp cùng hạt sen, đỗ xanh, dừa nạo sợi rồi gói ủ trong lá sen. Hạt xôi mềm dẻo nhưng vẫn giữ được độ tơi, ngọt dịu, quyện với vị bùi của đậu xanh, hạt sen, béo ngậy của dừa xào.

Chè cốm

Nếu như các món chè khác hấp dẫn với topping đầy đặn thì chè cốm lại quyến luyến bởi nét mộc nguyên sơ nhất với vài nguyên liệu đơn giản (cốm tươi, bột sắn dây và đường phèn). Vì thế mà nhiều người xa xứ lại mê mẩn món chè này bởi giữ trọn vị dẻo thơm của cốm, ngọt thanh của nước đường phèn, quánh vừa độ của sắn dây.

Cốm xào

Sự hòa quyện giữa cốm dẻo mềm với dừa nạo béo ngậy, giòn giòn bên tách trà sen ấm nồng tạo nên mỹ vị thu Hà Nội rất riêng. Cốm xào bắt buộc phải dùng cốm tươi rồi đảo cùng với nước đường, trộn đều cùng dừa nạo đã xào ngấm đường trước đó, nếu thích thì thêm chút nước cốt dừa tạo độ béo ngậy. Để tạo độ kết dính thì cốm xào cần độ ngọt sâu, bạn cũng có thể điều chỉnh theo khẩu vị gia đình.

Chả cốm

Chả cốm có vỏ ngoài giòn, bên trong mềm dẻo, thấm vị, dậy hương thơm mộc của cốm tạo nên một hấp lực rất lạ. Chả cốm làm cũng đơn giản, cốm tươi trộn cùng giò sống, chút thịt vai băm, thêm ít mỡ phần thái hạt lựu nhỏ cho đỡ khô, nêm xíu nước mắm ngon, hành khô băm và hạt tiêu rồi vê tròn. Để giữ vị ngọt của món ăn thì cần hấp chín sơ, để nguội chút rồi mới chiên vàng ở lửa nhỏ.